Isı, sıcaklık, ısı alışverişi terimlerinin açıklandığı Isı ve sıcaklık farkı nedir?, 5. Sınıf Isı ve Sıcaklık Konu Anlatımı, Isı ve Sıcaklık Konu Anlatımı, 5. Sınıf Fen Bilimleri
Isı ve Sıcaklık
Isı ve Sıcaklık Farkı
Isı, maddeler arasında aktarılan bir enerji çeşididir. Enerji birimine, James Prescott Joule’ün (Ceyms Preskut Jul) anısına Joule (jul) denmektedir. Ancak ısı için daha çok calori (kalori) birimi kullanılmaktadır. Joule “J” ile calori ise “cal” sembolü ile gösterilir. 1 cal, yaklaşık 4,2 J’dür. Alınan ya da verilen ısı, kalorimetre denen aletlerle ölçülür.
Sıcaklık ise bir maddenin sahip olduğu enerji ile ilgili bir büyüklüktür. Sıcaklık bir enerji değil enerjinin ya da ısının bir ölçüsüdür. Sıcaklık birimi derece selsiyustur (°C). Sıcaklık, termometre ile ölçülür.
Isı Alışverişi
Farklı sıcaklıktaki maddeler arasındaki enerji alışverişine ısı alışverişi denir. Isı akışı, sıcak maddeden soğuk maddeye doğrudur. Yani sıcak maddenin sıcaklığı azalırken soğuk maddenin sıcaklığı artar. Isı alışverişi, her iki maddenin sıcaklıkları eşitleninceye kadar devam eder. Ulaşılan bu son sıcaklığa denge sıcaklığı denir. Denge sıcaklığı, her zaman karıştırılan maddelerin sıcaklık değerleri arasında yer alır.
Maddelerin miktarına ve cinsine göre denge sıcaklığı değişebilir.
İSİ VE SICAKLIK
Isı Nedir?
Isı, sıcak ve soğuk arasındaki enerji transferidir. Bir cismin sıcaklığı, içindeki atom ve moleküllerin hareket hızına bağlıdır. Bir cismin sıcaklığı, atomların ve moleküllerin hareket hızının artmasına bağlı olarak yükselirken, azalmasına bağlı olarak düşer.
Sıcaklık Nedir?
Sıcaklık, bir cismin ısısını ölçen bir özelliktir. Sıcaklık, termometreler aracılığıyla ölçülür. Sıcaklık Fahrenheit, Celsius veya Kelvin ölçekleriyle ifade edilebilir. En yaygın olarak kullanılan sıcaklık ölçeği Celsius’tur.
Sıcaklık Ölçekleri
Celsius (°C): 0°C, buzun erime noktasıdır; 100°C, suyun kaynama noktasıdır.
Fahrenheit (°F): 32°F, buzun erime noktasıdır; 212°F, suyun kaynama noktasıdır.
Kelvin (K): 273K, buzun erime noktasıdır; 373K, suyun kaynama noktasıdır.
Isı Ölçümü
Isı, kalorimetre adı verilen özel bir alet ile ölçülür. Kalorimetre, ısı transferini engelleyen bir kabın içerisine konulan cisim ile birlikte kullanılır. Cismin ve kalorimetre içindeki suyun sıcaklık değişimi ölçülerek, ısı değeri hesaplanır.
Örneklerle Isı ve Sıcaklık
Örnek 1: Bir bardak sıcak çayın sıcaklığı düşerken, içerdiği ısı hala aynıdır. Bu durum sıcaklık ve ısı arasındaki farkı gösterir.
Örnek 2: Bir termometre ile vücut sıcaklığını ölçebiliriz. Normal vücut sıcaklığı 37°C’dir.
Sonuç
Isı ve sıcaklık, günlük yaşantımızda karşılaştığımız ve önemli bir konsepttir. Isı, enerji transferini ifade ederken; sıcaklık ise bir cismin ısısını ölçme kabiliyetidir. Bu kavramları anlamak ve doğru ölçüm yapmak, günlük hayatta birçok farklı alanda bize yardımcı olacaktır.
